سبک‌های فرزندپروی هر کدام تأثیرات متفاوتی را بر کودک و شکل دهی به شخصیت و رفتار او می‌گذارند که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها پرداخته‌ایم. آگاهی از تاثیر سبک های فرزندپروری به شما کمک می‌کند تا در انتخاب سبک فرزند پروری تصمیم مناسب‌تری بگیرید.
تاثیر سبک فرزندپروری مستبدانه
کودکان دارای این سبک تربیتی بیشتر از والدین به دلیل ترس و عواقب آن مثل تنبیه یا سرزنش نشدن اطاعت می‌کنند. این گروه کودکان بیشتر در خطر مشکل در حرمت نفس قرار دارند چرا که نظرات آن‌ها عموما بی ارزش شمرده شده است. همچنین پرخاشگری کودکان و کینه جویی از نتایج سبک مستبدانه است. امکان دارد در آینده در حل مساله منطقی مشکل پیدا کنند و بیشتر هیجانی و با پرخاشگری به مسائل واکنش نشان دهند. به دلیل سختگیری والدین این کودکان ممکن است یاد بگیرند برای دوری از تنبیه بیشتر دروغ و پنهان کاری کنند.
تاثیر سبک فرزندپروری سبک سهل‌گیر
کودکان دارای سبک تربیتی آسان گیر بیشتر امکان دارد مشکلات رفتاری نشان دهند. زیرا از منبع اقتدار و قوانین بهره مند نشده‌اند. همچنین ممکن است عزت نفس پایین تری پیدا کنند. این کودکان ممکن است در کنترل هیجانات و بازداری رفتاری تا حدی دچار مشکل شوند. به دلیل اینکه در کودکی رفتارهایشان کمتر هدایت و کنترل شده است. همچنین امکان دارد مشکلاتی ازقبیل افت تحصیلی، فرار از مدرسه، اضافه وزن را به تدریج نشان دهند.
سبک طردکننده
این سبک تربیتی می‌تواند بیش از هر سبکی آسیب رسان باشد و اثرات طولانی مدتی بر سلامت روان کودک بگذارد. کودکان دارای سبک طردکننده به احتمال زیادی با مسائل در مورد حرمت نفس و خودارزشمندی روبرو می‌شوند. آن‌ها گرایش دارند که عملکرد تحصیلی ضعیفی نشان دهند.
همچنین این گروه کودکان به احتمال بیشتری مشکلات رفتاری و شادکامی کمتری را در زندگی تجربه می‌کنند. افسرده خویی، شخصیت اجتنابی، اعتماد به نفس پایین در آینده این کودکان بیشتر به چشم می‌خورد. کودکی که مدام در محیط خانواده طرد شده دچار ناامیدی و افسردگی می‌شود و همچنین در آینده حالتی از دور گزینی و اجتناب از دیگران را تجربه می‌کند؛ چرا که می‌ترسد دوباره توسط دیگر افراد طرد شود.
سبک مقتدرانه
سبک تربیتی مقتدرانه ارتباط زیادی با سلامت روان و رشد مناسب کودک دارد. بر اساس مطالعات کودکان دارای سبک تربیتی مقتدر، به احتمال بیشتری تبدیل به بزرگسالان مسئول و مستقلی می‌شوند که در بیان احساسات و نظرات خود آزادانه عمل می‌کنند. این کودکان بیشتر گرایش به شادی و موفقیت پیدا می‌کنند. آن‌ها همچنین به احتمال زیاد، در تصمیم گیری و ارزیابی ریسک در زندگی عملکرد موفقیت آمیزتری دارند.
راه‌هایی برای بهبود سبک تربیتی
والدین برای اینکه بتوانند ارتباط بهتری با کودک داشته و تربیت مقتدرانه‌ای داشته باشند، لازم است تا در این مورد آموزش ببینند. همچنین رعایت نکات زیر می‌تواند بسیار کمک کننده باشد:
- تا جایی که می توانید شنونده خوبی برای احساسات و نیازهای کودک باشید.
- کمتر از سرزنش و تنبیه و بیشتر از پاداش و تشویق استفاده کنید.
- در مورد قوانینی که می‌گذارید صریح باشید و دلایل آن را توضیح دهید.
- پیامدهای رفتاری که می‌گذارید را حتما اجرا کنید. اجرا نکردن آن باعث می‌شود کودک روی حرف شما حساب نکند.
- وقت‌هایی را برای تعامل مثبت و بازی با کودک اختصاص دهید.
- رفتارهایی مثل نگاه چشمی، لبخند، نوازش و در آغوش گرفتن کودک را بیشتر کنید.
- در بحث‌ها کودک را شرکت دهید و از او بخواهید نظرات خود را بیان کند.
- در مورد مشکلات اول با کودک صحبت کنید و دلایل او را بپرسید.
گاه والدین نمی‌دانند کدام سبک تربیتی را برای فرزندان خود به کار ببرند. از طرفی تغییر سبک تربیتی با توجه به شرایط خاص هر کودک چالش‌هایی را به همراه دارد. در این زمینه مراجعه به مشاوره کودک جهت آموزش نحوه صحیح تربیت و حل مشکلات رفتاری و ارتباطی کودک شما می‌تواند راهگشا باشد.