در مقاله‌ی “مولفه‌های کارکردهای اجرایی را می‌دانید؟” به توضیح اجزای کارکردهای اجرایی و عوامل تأثیرگذار بر کارکردهای اجرایی پرداختیم. در این قسمت به توضیح، فعالیت‌های بهبود دهنده‌ی کارکردهای اجرایی و شواهد علمی مربوط به تأثیرگذاری کارکردهای اجرایی بر زندگی خواهیم پرداخت. اگرچه دانشمندان هنوز بر سر فهرست تکالیفی که کارکردهای اجرایی را تقویت می‌کنند به نتیجه نهایی نرسیده‌اند، اما یک نکته در میان آن‌ها مشترک است و آن اینکه تمرین کارکردهای اجرایی به رشد و توسعه‌ی آن‌ها کمک می‌کند. به طور کلی، هر فعالیتی که لذت را افزایش، اضطراب و فشار را کم و به تناسب فیزیکی بدن کمک کند، حس تعلق داشتن به گروه اجتماعی و داشتن حمایت را افزایش و در انسان حس اعتماد‌به‌نفس، غرور و خودکارآمدی ایجاد کند، به بهبود کارکردهای اجرایی کمک خواهد نمود. نکته مهم این است که فعالیتها باید به‌گونه‌ای باشند که کودک از انجام دادن آن لذت ببرد در این صورت، زمان بیشتری را صرف این فعالیتها می‌کند و همین باعث بهبود کارکردهای اجرایی‌اش خواهدشد.
نکته مهم در تدوین فعالیت‌های بهبود دهنده‌ی کارکردهای اجرایی این است که تمرین‌ها باید همراه با چالش و پیچیدگی در هر مرحله از فعالیت باشند. هر مرحله از بازی باید پیچیده‌تر از مرحله‌ی قبلی باشد و نیز فعالیتها را باید به‌طور مداوم انجام داد. انجام دادن یک گونه از فعالیت لزوماً تمامی بخش‌های کارکردهای اجرایی را تقویت نمی‌کند و برای رسیدن به این هدف باید بازی‌های اجرایی متنوعی را در برنامه گنجاند.
تا پیش از این، نمره آزمون هوش، ملاک عملکرد موفق انسان در تحصیلات بود اما تحقیقات نشان داده است که کارکردهای اجرایی، عملکرد فرد در تحصیلات را حتی بهتر از آزمون‌های هوش نشان می‌دهند. پژوهشی که روی هزار کودک طی ۳۲ سال انجام گرفت، نشان داد که بچه‌هایی با بازداری بهتر، در بزرگ‌سالی نیز از نظر سلامت، داشتن شغل و درآمد بالاتر، مشکلات قانونی کمتر، شادتر بودن و کیفیت بهتر زندگی در مقابل کودکانی که بازداری ضعیف‌تری داشتند، بهتر بودند.
مطالعات مختلف تأثیر کارکردهای اجرایی را در خواندن، ریاضی و موفقیت تحصیلی در سال‌های مدرسه نشان داده است. علاوه بر آن، کارکردهای اجرایی عامل مهمی در آمادگی کودکان برای ورود به مدرسه است. بازی‌های زیر برای کودکان سنین مدرسه (۷ تا ۱۲ ساله) چالش مناسب برای تمرین و بهبوددهنده‌ی کارکردهای اجرایی خواهد بود. بسیار مهم است که به‌طور مداوم بر چالش و پیچیدگی این فعالیتها افزوده شود.
1 – کارت بازی
این کارت‌ها انواع مختلفی دارند و هر بازی دارای ساخت و قوانین مربوط به خود است که کودک را ملزم به در خاطر نگه‌داشتن قوانین، کنترل حرکت خود در بازی و مراقبت از حرکت دیگران می‌کند. انواع مختلفی از این بازی‌ها وجود دارد و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان بخشی از فعالیت کلاسی در نظر گرفت.
2 – فعالیتها و بازی‌های فیزیکی
بازی‌های فیزیکی سازمان یافته، کودک را ملزم به نگهداری قوانین در ذهن می‌کنند و لازمه‌ی انجام دادن آن‌ها طراحی راهکارهایی در ذهن است. کودک به جز حرکات خود، حرکات دیگر بازیکنان را نیز کنترل می‌کند و باید در بازی پاسخ‌هایی سریع و مؤثر بدهد. فوتبال که نمونه‌ای از یک بازی فیزیکی است، به هماهنگی و رشد کارکردهای اجرایی در همه‌ی ابعاد کمک می‌کند. در این نوع بازی، تمرین مهارت‌های اجرایی در صورتی برای کودکان اتفاق می‌افتد که آن‌ها با قوانین واقعی و به طور جدی بازی کنند.
طناب‌بازی نیز از جمله فعالیت‌هایی است که در رشد کارکردهای اجرایی مؤثر است؛ به شرط اینکه هر بار این بازی با قوانین و حرکات پیچیده‌تر تکرار شود. یک نمونه‌ی ساختاریافته‌ی آن طناب‌بازی چینی است که در هر مرحله‌ی آن، کودک حرکات جدید و پیچیده‌تری را در بازی می‌آموزد و انجام می‌دهد. رشد مهارت‌ها در این بازی منوط به تمرین متمرکز، کنترل توجه و حافظه‌ی کاری است. این بازی می‌تواند با ریتم و نیز کار گروهی همراه شود و پیچیدگی بیشتری را به فعالیت اضافه کند.
3 – بازی‌های فکری بهبود دهنده‌ی کارکردهای اجرایی
در یک کلاس درس خصوصا در یک مدرسه شناختی شاید یکی از جذاب‌ترین فعالیتها برای تقویت مهارت‌های شناختی، جورچین (پازل) ها باشند. آن‌ها به شدت به نگهداری اطلاعات و دست‌کاری آن در حافظه‌ی کاری نیاز دارند. از جمله‌ی این جورچین ها می‌توان به جدول‌های کلمات متقاطع و سودوکو اشاره کرد. بازی با مکعب‌های روبیک، که به انعطاف‌پذیری و اطلاعات فضایی نیاز دارد، نیز از مثال‌های قابل اجرا در کلاس است.
کارکردهای اجرایی از عوامل مهم موفقیت در تحصیل، شغل و زندگی هستند و با تمرین و آموزش می‌توان آن‌ها را بهبود داد. نقص در این کارکردها می‌تواند مشکلات و اختلالاتی به‌وجود آورد. توجه به خواب، تغذیه و ارتباط عاطفی مناسب در کودکان ضروری است و ورزش‌های مناسب و بازی‌های مختلف می‌توانند در بهبود کارکردهای اجرایی تأثیر بسزایی داشته باشند.